Fiscale procedures
2/12/25

Overname van vooraf ingevulde code als materiële vergissing: inzichten uit de Gentse rechtspraak

Dieter Van Welden
Advocaat
Dit artikel delen
Fiscale procedures
Materiële vergissing en KI: Rechtbank Gent zet de krijtlijnen opnieuw scherp

Een foutief kadastraal inkomen kan u jarenlang te veel belasting kosten. Zeker nu de administratie steeds meer codes vooraf invult, loopt u als belastingplichtige sneller risico op fouten die u zelf niet heeft gemaakt. Gelukkig bestaat er een vangnet: de ambtshalve ontheffing. Recent bevestigde de Rechtbank van Gent dat dit mechanisme ook werkt wanneer het door de administratie vooraf ingevulde KI onjuist blijkt te zijn.

Wat is een ambtshalve ontheffing?

Ambtshalve ontheffing is een correctiemechanisme in het Belgische fiscale recht, geregeld in artikel 376 WIB 92. Het biedt belastingplichtigen de mogelijkheid om een fout in hun belastingaanslag te corrigeren, zelfs wanneer geen tijdig bezwaar werd ingediend. Dit kan in drie gevallen:

- Materiële vergissing: een feitelijke fout, los van enige juridische beoordeling

- Dubbele belasting.

- Nieuwe feiten die niet eerder konden worden aangevoerd.

Een verzoek tot ambtshalve ontheffing moet binnen vijf jaar na 1 januari van het jaar waarin de belasting werd gevestigd, worden ingediend. Het is dus een vangnet voor situaties waarin een evidente fout pas later wordt ontdekt.

Toepassing in het voorliggende dossier

In het besproken vonnis ging het om een belastingplichtige die gedurende meerdere aanslagjaren werd belast op een KI dat betrekking had op een onroerend goed dat hij al had verkocht. Het foutieve bedrag werd telkens overgenomen in de aangifte, vermoedelijk omdat de FOD Financiën de code m.b.t het KI (code 1106) zélf vooraf invult.

De rechtbank oordeelde dat dit geen juridische beoordeling was van de belastingplichtige, maar een onbewuste fout door verstrooidheid of vertrouwen in de voorgestelde gegevens. Volgens de rechtbank mist de aanslag in dat geval zijn wettelijke grondslag. Er is sprake van een materiële vergissing zoals bedoeld in artikel 376 WIB 92. Daarom werd beslist dat de betrokken aanslagen opnieuw moeten worden berekend. De Belgische Staat werd bovendien veroordeeld tot terugbetaling van de ten onrechte geïnde bedragen, vermeerderd met moratoriuminteresten, en tot betaling van de gerechtskosten.

Deze beslissing bevestigt dat belastingplichtigen ook na het verstrijken van de bezwaartermijn nog bescherming genieten tegen evidente fouten, mits zij tijdig een verzoek tot ambtshalve ontheffing indienen. De rechtspraak van Gent sluit hiermee aan bij eerdere uitspraken van de rechtbank van eerste aanleg Antwerpen.

Conclusie

Een verkeerd ingevuld KI kan leiden tot een aanzienlijke overbelasting. Gelukkig biedt ambtshalve ontheffing een oplossing, zelfs wanneer de bezwaartermijn verstreken is. Dit vonnis bevestigt dat een foutieve belastbare basis, die zonder juridische beoordeling werd overgenomen, kan worden rechtgezet. Voor belastingplichtigen is het cruciaal om te weten dat er een vangnet bestaat voor dergelijke vergissingen.

Twijfelt u of uw aanslag correct is? Neem contact op met Bloom Law. Ons team staat klaar om uw dossier te analyseren en uw fiscale rechten te verdedigen.

Ontdek de expertises van Bloom Law

Bij Bloom Law zetten we ons in voor uw juridisch succes. Bekijk onze expertises en ontdek hoe we u kunnen ondersteunen.